la segunda semana..

Goeiemorgen morgen daar,

Tijd voor een nieuw verslagje dat alweer veel te lang is geworden. Voor degene die niet te veel willen lezen kort samengevat:

De muggen stekken, de armen zweten, de buik broebelt en op kantoor is het een volledige puinhoop!

Voor zij die meer geduld hebben.. de lange versie.

Voor degenen die zo bezorgd waren: inderdaad de uitlopers van een tropische storm meegemaakt maar dat is allemaal zo erg nog niet (integendeel, van regen smelten wij belgen niet he). Vorige week was het ’s middags altijd lekker genieten van de uitlopers van de tropische (en koude) buien van Dolly. ’s Ochtends scheen de zon steeds vollebak en liepen de temperaturen evengewijs sterk op, tot ’s middags de regen dus met bakken uit de hemel valt. Sinds vrijdag is dat allemaal al heel wat beter, zodanig dat het weekend (ook al is het hier ‘winter’) in vele opzichten de beste zomerse Belgische weekends ruimschoots overtreft.

Zoals gezegd werk ik bij Carola, de Chileense sociaal werkster (en niet psychologe) die heelzekers aan 500 woorden per minuut praat. M.a.w, haar verstaan is moeilijk, maar voor de rest loopt dat Spaans zo stillekesaan wel los, mede dankzij de taallessen van ons aller Alan, die god-weet-welke-functie vervult hier in Sobrevivientes (maar zo zijn er wel meer). Deze week was alles nog zeer sterk op het gemak en ik liep ik maar wat mee, om wat ‘feeling’ te krijgen met de organisatie, werking en bedoelingen etc. Dinsdag zijn we zo bijvoorbeeld een publiek hospitaal gaan bezoeken, schrijnende toestanden daar. We hadden er een afspraak met Norma, een meisje dat een baby kreeg van haar vader. Ten eerste was het al een heel werk om binnen te geraken in het hospitaal. Bezoek ontvangen mag ‘in principe’ niet. Na het tonen van identificatiebewijzen, rondbellen en papiertjes met ‘toestemming’ te ontvangen, mochten we na een uur wachten dan uiteindelijk binnen. Voor de pasbevallen moeders zijn er geen bedden voorzien: ze slapen rechtop op een harde stoel. Aan de zakken onder de ogen van Norma te zien zeker geen optimale toestanden. Woensdagochtend was ik dan assistente bij een ‘bewustmakingscursus’ voor een volledige zaal officieren en agenten van de ‘nationale politie’, de zogeheten ‘partners in crime’ van Sobrevivientes (neem hier heel veel korreltjes zout bij). Rare toestand, ze volgen een lezing van een 3tal uren en zijn dan de zogenaamde ‘experten’ in gendergerelateerde onderwerpen in hun commissariaat. ’t Zou bij ons genen waar zijn. Ik mocht dus de diplomas mee helpen uitreiken en je kan je nogal voorstellen dat er dan heel wat hilariteit ontstaat als ik de Guatemalteekse, laat staan de Qakchuiqel en Quiche-namen moest uitspreken. En voor de rest zijn we nog enkele andere ‘cases’ gaan bezoeken, wat ten eerste zeer interresant is en ten tweede ook wel nog leuk is omdat ik steeds weer op nieuwe plaatsen kom.

Mijn huis dan. Vier dagen zonder electriciteit gezeten (ze vergaten de rekeningen te betalen, haha), en op zich vind ik dat niet zo erg ware het niet dat… Je geen water hebt (werkt op pomp, pomp werkt op elektriciteit), je je haar niet kan wassen, noch je kleren (and I was running out of onderbroeken..), je je moet behelpen met kaarsjes en die weinig licht geven (en leve de beesten als er geen licht is!). Na hemel en aarde te hebben bewogen, en een labyrint van poortjes en kantoortjes te moeten doorlopen, is dat uiteindelijk weer in orde gekomen…. op de dag dat ik ziek werd.

Want…donderdag lekker Guatemalteeks geproefd en dat zal mijn maag geweten hebben (ook al waren het maar vijf hapjes ofzo). De hele nacht door moeten overgeven en meer van dat moois, water drinken, overgeven, niet te doen. Met andere woorden, ooit plannen om naar Guatemala te komen? Breng dan veel lacteollekes mee! Vrijdag dus niet gaan werken, zaterdag was alles al heel wat beter, zodanig zelfs dat ik weer volledige alive en kicking ben na een zwaar verlengd weekend. Antigua en boekenbeurzen weliswaar door de neus geboord gezien, maar het zonnetje scheen dus niets getreurd.

Het voordeel is dan weer dat ik niet anders kon doen dan wat lezen en ben hiervoor dan ook naar het ‘centrale park’ (quasi zónder bomen) gegaan om daar op het gemak wat in het zonnetje te zitten. Tussen aanhalingstekens, want Canchita zijn (=blond) is hier de reden bij uitstek om een conversatie te beginnen waarbij men vol trots de volle 5 engelse woorden uit de mouw tracht te schudden om toch maar te tonen dat ze hier engels kunnen (en dan nog! ‘home’ wordt hier bijzonder raar uitgesproken als ‘chaim’ enz.). Hoeveel ‘privé-rondleidingen’ ik hier al niet aangeboden gekregen heb, hoeveel telefoonnummers ik al niet aangereikt gekregen heb… Dringend eens een beter excuus zoeken dan ‘heb geen gsm hier’, want tien minuten later rinkelde daar toch wel mijn gsm..

Zondag voelde ik mij alweer heel wat beter dus wouden Lucio en ik naar een of andere heilige Mayaplaats gaan om daar kaarsjes te doen branden, alwaar we op opzichters stuitten die ons de torenhoge prijs van 50 quetzal vroegen (wat neerkomt op 4,2 euro). Lucio schoot daardoor in een ferm colère, met alle reden overigens, dat dat zijn heilige plek was en hij daar toch niet voor moest betalen, etc etc. Ik stel voor dat ik volgende zondag mijn tafeltje aan de ingang van de kathedraal placeer en iedere gelovige 50 quetzales aftroggel… Dus hij naar binnen, waarna direct de hele aanwezige politiemacht opgetrommeld werd om de ongehoorzame onverbiddelijk te arresteren. En ik maar proberen discussiëren met die onnozele opzichter, een minimanneke dat dweept met regels en wetten. Nu, tegen wetten kan ik met mijn spaans nog niet op helaas. Uit frustratie zijn we dan maar met een bus (help! Lucht!) naar Mixco geweest om Lucios zus een bezoekje te brengen. ’t Was daar juist een of ander dorpsfeest met Power rangers en Turtles en mickey Mouse en Baloe enzo.

Ziek zijn (lees, vrijdag) met dertig graden buiten is geen aanrader, water met zout en limonade drinken ook niet. Maar we hebben het overleefd en mijn maag is alweer hersteld, zodus vandaag gaan ‘werken’. The big day van de verhuis vandaag, dus wij een hele ochtend in de weer met pakken, computers deïnstalleren, om rond 11 uur tot de conclusie te komen dat het gebouw waar we naartoe verhuizen nog (1) geen electriciteit heeft, (2) geen lampen heeft, (3) nog geverfd moet worden, (4) het beton voor de vloer er nog maar net gegoten is en er nog geen vloer is in sommige kantoren van de benedenverdieping. Aangezien we tegen donderdag uit het oude gebouw moeten zijn èn aangezien ze hier een BBC-reportage komen draaien aanstaande woensdag werd het volledige team na een wonderbaarlijk lange middagpauze opgetrommeld om te gaan kuisen. Wat niet wegneemt dat er nog superveel moet gebeuren om dat gebouw toonbaar te maken. Die reportages zijn volgens mij strategisch gepland want in de komende twee maanden gaan er niet meer dan 8(!) televisie-en/of radiostations over de nieuwe vloer komen. Ik zie dat zaakje nog niet direct in orde komen maar de anderen hebben goede hoop, bovendien is het nieuwe gebouw echt een enorme verbetering in vergelijking met het vorige.

’t Zal dus een rustig verhuis-weekje worden. Woensdag en donderdag word ik door enkele van onze advocaten meegenomen naar de andere kant van het land ( Huehuetenango, Solola) om daar twee ‘cases’ te bezoeken, ik ga er een verlengd weekendje van maken en er blijven tot Lucio mij komt vergezellen (want het is zijn geboortedorp en we mogen bij zijn lieve mama in haar minihuisje slapen) en we zondag huiswaarts keren. Want ik ben niet naar hier gekomen om te helpen verhuizen, ha!

Tot de volgende!!


(fotos uploaden lukt me voorlopig niet in dit prehistorische internetcafe..)

Buenos Diaaaas

Hola aan iedereen!

Eerst en vooral eens zeggen dat ik een slaapplaats gevonden heb. Een grote kamer in een huisje bij een inheemse hiphop-Guatemalteek, een hardwerkende Amerikaanse en een Canadese die allemaal in organisaties rond mensenrechten werken. En ik heb zelfs mijn eigen ‘patio’. Natuurlijk moet je dit allemaal met een korrel zout nemen he, een patio bestaande uit bakstenen, gebarsten ruiten, geen bed maar enkel een slechtliggende matras op de grond, vloeren die smeken om een dweil, geen gordijnen, hopen om detergent smekende afwas, de wc-bril valt constant af, en er zitten grote sprinkhaanachtige beesten. Maar toch, naar Guatemalteekse hoofdstadnormen is dit een luxe-editie van een huis, ben dus zeer content dat ik niet meer in dat hostal (vol met che guevara’s en revolutie-slogans: het heette niet voor niet hostal ‘twintigste van oktober’, de dag dat de revolutie begon..) moet slapen. Zaterdag was mijn eerste ‘vrije’ dag, en hoewel ik wat schrik had wegens alleen in de grote stad en niet weten wat gedaan, ben ik met de huishoudster van het hostal en haar zoontje de stad gaan verkennen in de gietende regen (uitlopers van een pacifische storm of zoiets). Rond de middag kreeg ik dan een telefoon van Nadine, een Belgische uit Wallonië, die me ook geholpen heeft om dit huisje te vinden – of ik geen zin had om met haar mee te rijden naar Antigua Guatemala, een zeer pittoresk dorpje annex voormalige hoofdstad. Zeer vriendelijk van haar, want ik moet denk ik de eerste dag toen ik de eerste keer met haar afgesproken heb een zeer verloren (alleen-in-de-grote-gevaarlijke-onbekende-stad) gemaakt hebben. Zij en haar Francisco hebben mij dus in de auto meegenomen naar Antigua: zeer mooi, zeer toeristisch ook, maar regen, rééégen! Allez, in Antigua eens goed gegeten (hoewel mijn maag toch nog steeds wat overhoop ligt) en lekkere koffie (ik zeg het maar omdat die hier zo goed is) gedronken, enkele boeken gekocht zodat ik hier ’s avonds weet wat gedaan (om half zeven is het reeds donker). Gisteren dan naar een Guatemalteekse doop geweest en ’s middags met de hiphophuisgenoot Lucio de stad gaan verkennen en het eerste Guatemalteeks pintje gedronken. In de regen, once again. Mijn Guatemalteeks Spaans hapert spijtig genoeg nog steeds serieus, wat soms wel ambetant is omdat je amper kan zeggen wat je wil. Ook 's avonds is het hier nogal doods. Er zijn wel bars, maar niet zoveel en je moet ver lopen wat dus ten zeerste af te raden is. Er is geen tv in ons huis, noch muziek (wat ik wel zeer hard mis). Tot zover de huis-vrijetijdperikelen. Sobrevivientes dan.

Sobrevivientes is alleszins groter dan ik gedacht/verwacht had: er werken zo’n 30 mensen waarvan ik eigenlijk slechts met vijf ofzo contact heb. Eerste indrukken is dat het nogal chaotisch is, niemand weet wanneer en wie er komt werken, waar iedereen naartoe is, er zijn dan ook nog een hele hoop mensen die er maar wat rondlopen (de ‘kuismadam’, die de vissen in de patio er met een netje en vijf toeschouwers uitvist wegens toeslaande verveling), en bewakers. Maar ook advocaten, psychologen en sociaal werkers. Die advocaten werken wel serieus door, de sociale werkers doen precies nog niet echt iets. Sobrevivientes werkt als volgt: vrouwen komen aankloppen met hun verhaal, de receptioniste maakt een eerste shifting: is het een zaak voor Sobrevivientes, of komen ze gewoon voedsel, een slaapplaats, een luisterend oor zoeken? Vervolgens gaan ze naar de psychologe die hun verhaal optekent en hen eventueel naar andere organisaties doorverwijst. Vrouwen moeten dus maar één keer hun verhaal vertellen, in tegenstelling tot de ‘officiëlere’ instellingen waar men van hot naar her gestuurd wordt. Vervolgens (maar hier ben ik na twee dagen nog niet goed aan uit) krijgen ze medische, paramedische (accupunctuur, massages, maar nog niets van gemerkt) steun, worden ze in uiterste nood naar een anonieme slaap/schuilplaats gebracht, waarna er een dossier wordt opgesteld door de sociaal werkers. De advocaten (er werken er zo’n tiental) krijgen vervolgens hun verhalen in handen en proberen de ‘daders’ te lokaliseren en sanctioneren. Het gaat hier dus in concreto over vrouwen die slachtoffer (al hou ik niet van dat woord) zijn van interfamiliair geweld, van verkrachting, die familie hebben die vermoord is en de daders willen aanklagen (en moeten opboksen tegen structurele ongelijkheden, macht, etc.). Sterke verhalen, dat wel, en je ziet aan de mensen die er werken dat zij er nog dagelijks door geëmotioneerd geraken.

Zo waren er vrijdag ouders wier kind vermoord is, en die de daders met hulp van sobrevivientes voor 50 jaar (het maximum) in de cel gekregen hebben. Echter, zij worden nu zo geviseerd èn bedreigd dat ze moeten verhuizen naar Spanje, hoewel ze van bescheiden afkomst zijn en zelf amper over de middelen beschikken om elders een ‘nieuw leven’ te beginnen. Sobrevivientes steunt hen hier dan in. Dat is maar één van de verhalen. Ook al was ik er mentaal nog niet steeds goed bij (jetlag, taalbarrière), ik heb zo het gevoel dat er nog heel wat sterke verhalen de revue zullen paseren.

Volgende week maandag verhuist Sobrevivientes naar een ander gebouw, dus dat zal ook nog hectisch worden (en het is hier al zo'n soepje).

Vrijdagmiddag zat er een hele hoop Amerikaanse studentes in het miniscule eetzaaltje van sobrevivientes, die ook een studie doen over geweld tegen vrouwen in Guatemala. ’s Avonds ben ik met hen gaan eten, en ben uitgenodigd voor een of andere officiële conferentie, we shall nog see of ik er naartoe ga of niet.

Wat de thesis zelf betreft heb ik al enkele gesprekken gehad met de sociale werkers, maandag kan ik normaal gezien meeluisteren met de psychologe (althans, ik denk dat ze psychologe is). Normaal gezien, want er wordt hier precies veel gezegd en weinig gedaan. Er werd mij gevraagd om een planning op te stellen wanneer ik kan helpen in de organisatie en wanneer ik kan werken, dus daar ga ik mij straks eens op smijten. Verder ga ik vandaag nog eens uitpluizen wat een meer concrete invalshoek kan zijn, want het thema is zo breed als iets. Een ding dat mij al is opgevallen is dat de term ‘femicide’ er misschien wel over is. Er worden inderdaad zeer veel vrouwen vermoord, en gewelddadig, maar er worden nog steeds zo’n vier maal meer mannen vermoord dan vrouwen (ruwe schatting). Wat wel vaststaat, is dat vrouwen vaker op een zeer brutale wijze om het leven komen, en mannen vaker slachtoffer zijn van afrekeningen tussen de narcotraffickers of mara’s (straatbendes) bijvoorbeeld…

Zo, ik heb hier alweer meer geschreven dan mijn bedoeling was. Ik hou jullie verder op de hoogte! Laat gerust eens wat weten over la vida en belgica!

Binnenkort probeer ik wel eens wat foto's online te smijten. Ik heb echter amper toegang tot internet en in de weekends zijn de internetcafés gesloten, dus wat geduld..

Katrijn

Nog 5 dagen...

... en alvast wat literatuur voor jullie ter inleiding:
lees alvast dit (klik klik), verschenen in MO*Magazine (30 april 2008), n.a.v de academische week rond vrouwenrechten en feminicide begin maart.

Ik probeer dit hier wekelijks te updaten. Of dat ook zal lukken is andere koek. Alleszins, feel free om af en toe een opmerking of een stukje van jullie levens achter te laten bij de reacties.

Katrijn